# Tabaksdose
[Stadtmuseum Iserlohn](https://westfalen.museum-digital.de/institution/52)
Sammlung: [Iserlohner Tabaksdosen](https://westfalen.museum-digital.de/collection/434)
Inventarnummer: 84/609
Beschreibung
Iserlohner Tabaksdose
Langrechteckige Tabaksdose mit abgerundeten Ecken
Deckel: v.l.n.r.: Schlacht bei Roßbach (5.11.1757) / Friedrich der Große / Schlacht bei Lissa (5.12.1757); holländische Textlegenden
Inschriften, geprägt (z. T. nicht gut lesbar):
"VICTORIE BY ROSBACH / D.5. NO. 1757 / FRIDERICUS BORUS /SORUM REX / D.5. DEC. 1757 / VICTORIE BY LISSA"
"DE 80 GENAEM DE RYCHS ARMEE / ALS OCK DEN FRANCE DAUPHINE / DIE SYN ALSNU HEEL WEL BELEET / DAT FREDERIC ALS EEN HELD REGEET"
"LEEVT LEEVT GY PRU 188 ENS FREDERIC / DE ONVERGLYKLICK GROOTE KONIG / GOD ONDERSTEUNT U ALS ICK WICK / THERESENS LIST IS U.TE WEYNIG"
"I H HAMER 1757"
Boden: v.l.n.r.: Legende / Kompletter Sieg über die Russen bei Zorndorf / Bombardement von Cüstrin / J. H. Hamer
Inschrift, geprägt:
"COMPLETE VICTORIE OVER DE RUSSEN EN ZORNDORF D. 25 AUG 1758 /
DAT BOMBARDEMENT VAN CUSTRIN 1758 / 1 DER KONIG V PREU. / 2
G.: F. M. V. DONAA / 3 DIE. PREUS. ARME / 4. D: RUS: G: F: M:
FERMOR / 5 DIE FLUCHTI: RUSS / DA: DOR: ZORNDORF / DI: RUS:
HAB: VERLO / A: DODT: PLE: U: GEF / 23269.75 CANO: U: L. G: K:
CASS"
"DAT GY EEN HELD DER HELDEN / EN OVERWINNAER GROOT / SUICKS
ZORNDORFSCHE FELDEN / BETUGGENDE SEER GOED"
Signatur, geprägt:
"HAMER ISERL"
Material/Technik
Messing (Deckel, Boden) & Kupfer (Mantel)
Maße
B 15,5 cm; T 4,5 cm; H 3,0 cm
___
- Hergestellt ...
+ wer: [Johann Heinrich Hamer (-)](https://westfalen.museum-digital.de/people/6173)
+ wann: 1751-1800
+ wo: [Iserlohn](https://westfalen.museum-digital.de/oak?ort_id=1322)
- Wurde abgebildet (Akteur) ...
+ wer: [Friedrich II. von Preußen (1712-1786)](https://westfalen.museum-digital.de/people/587)
## Literatur
- Dossmann, Ernst (1981): Iserlohner Tabaksdosen erzählen. Einblick in die wirtschaftlichen., gesellschaftlichen, polititischen und militärischen Verhältnisse und das Aufblühen von Gewerbe, Industrie und Handel im märkisch-westfälischen Wirtschaftsraum während der Regierungszeit Friedrichs des Großen, dargestellt an bekannten Iserlohner Industrieerzeugnissen. Iserlohn, S. 172
- Könenkamp, Wolf-Dieter; Dröge, Kurt (1982): Iserlohner Tabaksdosen. Bilder einer Kriegszeit. Münster, S. 78f.
## Links/Dokumente
- [Schlacht bei Leuthen](https://de.wikipedia.org/wiki/Schlacht_bei_Leuthen)
- [Schlacht bei Roßbach](https://de.wikipedia.org/wiki/Schlacht_bei_Roßbach)
- [Schlacht von Zorndorf](https://de.wikipedia.org/wiki/Schlacht_von_Zorndorf)
- [Siebenjähriger Krieg](https://de.wikipedia.org/wiki/Siebenj%C3%A4hriger_Krieg)
## Schlagworte
- [Iserlohner Tabakdose](https://westfalen.museum-digital.de/tag/7833)
- [Schlacht bei Leuthen](https://westfalen.museum-digital.de/tag/68451)
- [Schlacht bei Roßbach](https://westfalen.museum-digital.de/tag/6203)
- [Schlacht von Zorndorf](https://westfalen.museum-digital.de/tag/7623)
- [Siebenjähriger Krieg](https://westfalen.museum-digital.de/tag/990)
- [Tabakdose](https://westfalen.museum-digital.de/tag/6348)
___
Stand der Information: 2022-04-06 05:09:35
[CC BY-NC-SA @ Stadtmuseum Iserlohn](https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/)
___
- https://westfalen.museum-digital.de/data/westfalen/images/52/9819-84609/tabaksdose/tabaksdose-9819.jpg
- https://westfalen.museum-digital.de/data/westfalen/images/52/9819-84609/tabaksdose/tabaksdose-9819-2.jpg